Beschouwing Kaderbrief

Dit jaar bracht het college geen uitgebreide voorjaarsnota uit maar een kaderbrief. In de kaderbrief worden de kaders geschetst voor de begroting voor het volgende jaar. Tijdens de behandeling van de kaderbrief kunnen fracties richting geven aan de begroting. Fractievoorzitter Arjen van Dtrunen sprak in zijn eerste termijn deze tekst uit.

Spreektekst kaderbrief 1 juli 2021

Voorzitter, toen ik mijn tekst voor dit debat ging voorbereiden, moest ik denken aan de behandeling van de voorjaarsnota twee jaar geleden. De heer Maes begon zijn betoog toen met de geboorte van zijn zoon Siebe, die op 5 juni geboren werd, en in wat voor stad hij zou opgroeien.

Nu ik sinds 4 juni van dit jaar de trotse vader ben van Nilou, leek het me een mooie gelegenheid om verder te borduren op dat betoog, waarbij ik alvast een beroep doe op het raadslid die begin juni 2023 vader of moeder wordt, om de reeks voor te zetten.

Voorzitter, het betoog van de heer Maes is nog springlevend en net zo actueel als twee jaar geleden. De woningnood is niet opgelost, de ongelijkheid in de stad is niet weg, de gezondheidsverschillen zijn niet als sneeuw voor de zon verdwenen, discussies over de zorg evenmin en ook armoede is de stad nog niet uit…

Maar hebben we dan helemaal geen meters gemaakt de afgelopen jaren? Nee, er is wel degelijk veel gebeurd.

Met Verbeter Breda ligt er een aanzet om de ongelijkheid tussen wijken te verkleinen. Met het lokaal preventieakkoord wordt getracht de gezondheidskloof kleiner te maken. Vanuit het Rijk krijgen we – mede door onze Bredase lobby – meer geld voor jeugdzorg en bij de Wmo pakken we onze eigen verantwoordelijkheid om te zorgen dat de kwaliteit van zorg overeind blijft. Daarnaast hebben we een armoedenota vastgesteld en zie je op verschillende plekken in de stad hijskranen om de woningnood aan te pakken.

Maar we moeten oppassen dat we niet in een papieren werkelijkheid belanden. Mooie plannen zoals een Verbeter Breda, een lokaal preventieakkoord, de armoedenota… Laat dat geen papieren tijgers zijn, maar blijf continue kijken of we met die plannen daadwerkelijk voor onze inwoners het verschil maken.

Want ik kan beweren dat we in de gemeenteraad echt heel veel bestemmingsplannen behandelen en vol inzetten op woningbouw, maar als ik dat mijn vrienden vertel, krijg ik te horen dat ze daar toch bitter weinig van merken. En al helemaal niet als ze op Funda kijken.

En daarom moeten we blijven doorpakken. Van de woningbouwimpuls van 14 miljoen is nog maar ongeveer de helft uitgegeven. De woningproductie blijft achter en tegelijkertijd ligt er nog 7 miljoen euro op de plank. Dat voelt wrang. Zet die 7 miljoen in en durf daarbij creatief te zijn. Hou daarbij alle opties tegen het licht: van het investeren in bouwvakkers via de Bouwschool tot tijdelijk extra ambtenaren op ruimtelijke ordening en van het aantrekken van grondposities tot het saneren van gronden die ingezet kunnen worden voor sociale of middeldure huur of woon-zorg initiatieven… Alles beter dan dat het geld op de plank blijft liggen, terwijl iedereen geïrriteerd Funda afstruint. Daarom dienen wij de motie WONINGBOUWIMPULS SNEL, VOLLEDIG EN PASSEND in, waarbij we het college oproepen om de overgebleven middelen zo snel mogelijk aan te wenden.

En laat ik maar gelijk helder zijn: we bouwen niet alleen voor Bredanaars. Want allemaal hebben we de mond vol van een inclusieve stad, waarin we het samenbrengen. Maar je kan niet enerzijds zeggen: we zijn een inclusieve stad en anderzijds we bouwen alleen voor Bredanaars. Eigen volk eerst is het tegenovergestelde van inclusiviteit. Dat werd bij de omgevingsvisie meermaals vergeten. Voor de PvdA is het heel helder:  We bouwen voor iedereen die hier wil wonen.

Als het gaat om woningbouw mogen we niet alleen naar het college kijken. Ik proef hier regelmatig in de raad twee denklijnen die telkens aan elkaar verbonden worden, maar eigenlijk onverenigbaar zijn. Iedereen was dolenthousiast toen we met Lef en Liefde het ambitieniveau verdubbelden van 3000 naar 6000 woningen.

Het ambitieniveau verdubbelen vraagt lef, maar de consequenties daarvan dragen, nog veel meer… Want als je het ambitieniveau verdubbelt, betekent dat ook dat je onorthodoxe keuzes zal moeten maken, om echt te bouwen. En ja, onorthodoxe keuzes leveren vaak kritische zienswijzen op. Kijk maar naar Kemelstede…

Mijn opa van 83 woont in de Weilustlaan en ik vroeg hem wat hij van het plan van Kemelstede vond. Hij zei: ‘’Natuurlijk heb ik liever niet zo’n grote woontoren in mijn achtertuin, maar ik snap dondersgoed dat zo’n woontoren keihard nodig is om ervoor te zorgen dat ook toekomstige generaties in Breda kunnen wonen.’’ Hopelijk kan mijn opa die wijze les straks meegeven aan zijn 10e kleinkind.  Solidariteit boven eigen belang. Na de coronacrisis is die les actueler dan ooit.

Voorzitter, juni 2019 wisten we niet wat ons te wachten stond. De grootste naoorlogse crisis. Een crisis die diepe wonden heeft geslagen in onze samenleving. Dit weekend werd naar aanleiding van het loslaten van de mondkapjes gezegd: Het oude normaal wordt gewoner geacht dan het nieuwe normaal ooit geweest is. Maar in die gedachten schuilt een grote val, want het miskent het leed dat in deze crisis heeft plaatsgevonden en bij miskenning ligt ontkenning op de loer.

En voor je het weet doen we net of de crisis nooit bestaan heeft, met alle gevolgen van dien. We kijken dan weg voor de achterstanden in het onderwijs die in de crisis ontstaan zijn en de ongelijke kansen die er jaren waren, maar in de coronacrisis nog meer blootgelegd werden. Om dat te voorkomen dienen we bij deze de MOTIE GELIJKE KANSEN IN HET ONDERWIJS in.

Voorzitter, vele Bredase inwoners, instellingen en bedrijven moeten nog altijd op adem komen van de coronacrisis. De crisis snel willen vergeten, zou voor hen een hard gelag zijn. Uit het Rekenkamerrapport is gebleken dat we in Breda een goed coronavangnet gecreëerd hebben, maar nog altijd bereiken ons signalen van organisaties die het lastig hebben of die tussen het wal en schip dreigen te belanden. De Uitvindfabriek is daar een van, terwijl we hen juist keihard nodig hebben om uiteindelijk sterker uit de crisis te komen. De kinderen die zij warm maken voor de techniek, kunnen later onze wooncrisis oplossen. Daarom dienen we de MOTIE HELP DE UITVINDFABRIEK STERKER UIT DE CORONACRISIS TE KOMEN in.

Bij de jaarrekening is het veel gegaan over de onrechtmatigheden. Terecht natuurlijk. In tegenstelling tot andere jaren ging het niet één keer over de financiële positie van de gemeente Breda. Toen ik het debat van 2019 terugkeek, was dat wel anders. Er was toen terecht veel kritiek op de financiële positie van de gemeente. Dat de zorgen over de financiële situatie naar de achtergrond zijn verschoven, lijkt misschien iets kleins, maar daar is achter de schermen natuurlijk keihard aan gewerkt. Het huishoudboekje is weer op orde en Breda is financieel gezond, en dat is ook zeker de verdiensten van wethouder Bos. Complimenten daarvoor!

Tot slot voorzitter, een paar uur na de geboorte van Nilou kreeg ik van een verpleegkundige in het Amphia een tablet in mijn hand gedrukt. Was handig, kon ik namelijk snel mijn dochter mee aangeven bij de gemeente. Voor mij persoonlijk was het een tikkeltje ontnuchterend… Ik leefde namelijk in de veronderstelling dat ik haar echt mee moest nemen naar de balie van het gemeentehuis om haar aan te geven. Nee… ik snapte ook wel dat onze burgervader niet hoogstpersoonlijk de akte opnam en een krabbeltje zou geven, maar dat alles nu gedigitaliseerd was, was wel een tweede…

De verwachting is dat de coronacrisis transities op het gebied van digitalisering en energie en klimaat zal versnellen. En om eerlijk te zijn juich ik dat – ondanks de gedigitaliseerde geboorteakte – toe. Maar tegelijkertijd moeten we er wel voor waken, dat we onze inwoners niet vergeten mee te nemen bij dit soort transities.

Zo stappen we in Breda massaal over op het warmtenet. Niet iets wat van onderop komt, maar van bovenaf wordt opgelegd. Daarmee niet perse slecht, maar wel essentieel, dat de bezwaren van mensen serieus worden genomen en onze inwoners er uiteindelijk ook echt beter van worden. Nu twijfelen veel mensen daaraan, ze vrezen dat ze onnodig op kosten worden gejaagd. Daarom dienen we tot slot DE MOTIE PERSPECTIEF DOOR ISOLEREN EN VERDUURZAMEN STADSVERWARMING in.

Tot zover voorzitter.